School in Nederland

Een school is een instelling die onderwijs organiseert voor haar leerlingen/studenten/deelnemers. In het schoolsysteem ofwel onderwijssysteem van Nederland zijn er drie elkaar opvolgende soorten scholen te onderscheiden:

School voor basisonderwijs - primair onderwijs (PO)

Het primair onderwijs bestaat uit twee soorten scholen:
  • School voor basisonderwijs - Basisschool
  • School voor speciaal basisonderwijs
De school voor speciaal of gewoon basisonderwijs is voor kinderen met een leeftijd van ongeveer 4-12 jaar. In het schoolsysteem van Nederland moèten kinderen vanaf 5 jaar naar school en geldt er een leerplicht die duurt tot 16 jaar. Meer hierover en over de “verlenging van de leerplicht” tot 18 jaar in het artikel leerplicht. 
Als een kind extra of speciale aandacht nodig heeft, kan het in aanmerking komen voor een school voor speciaal basisonderwijs. Meer over onderwijs op een school voor basisonderwijs in het artikel basisschool.

School voor voortgezet onderwijs (VO)

Het voortgezet onderwijs (middelbare school) bestaat uit de volgende soorten scholen: 
  • School voor Praktijkonderwijs
  • School voor VMBO (Voorbereidend Middelbaar BeroepsOnderwijs)
  • School voor HAVO (Hoger Algemeen Vormend Onderwijs)
  • School voor VWO (Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs)
  • School voor VAVO (Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs)
Deze verschillende onderdelen zijn niveaus binnen het voortgezet onderwijs, behalve de VAVO want de VAVO bedient geen apart niveau maar een eigen doelgroep, namelijk volwassenen (met alle leerniveaus). Meer over onderwijs op een school voor voortgezet onderwijs in het artikel voortgezet onderwijs.

School voor Beroepsonderwijs

Het beroepsonderwijs bestaat uit de volgende scholen:
  • School voor MBO (Middelbaar BeroepsOnderwijs) - MBO opleidingen
  • School voor HBO (Hoger BeroepsOnderwijs) - HBO opleidingen
  • School voor WO (Wetenschappelijk Onderwijs) - Universitaire- / WO opleidingen
Op een school voor beroepsonderwijs leer je dus één of meer beroepen uitoefenen. Meer hierover lezen? Lees dan het artikel over beroepsonderwijs.

Startkwalificatie

In het Nederlandse school systeem is het uitgangspunt dat iedereen een startkwalificatie moet halen. Dit betekent dat iedereen naar school moet en een kwalificatie/diploma moet behalen op minimaal niveau:
  • MBO 2 
  • HAVO 
  • VWO 
Door een startkwalificatie worden je kansen om een goede start te maken op de arbeidsmarkt vergroot. Voor sommige jongeren is dit niveau echter moeilijk haalbaar. Hiervoor zijn de zogenaamde Entreeopleidingen (MBO 1 niveau) benoemd, het zogenaamde instroomniveau. 
Om meer jongeren op school te houden en de kans op het behalen van een startkwalificatie zo te vergroten is er naast de leerplicht ook de kwalificatieplicht. Zie verder het artikel over Leerplicht en kwalificatieplicht.

Kwalificatieniveaus 

Om de verschillen in het kwalificatieniveau van de opleidingsmogelijkheden in het school systeem in Nederland duidelijk te maken, is er het NederLands Qualification Framework (NLQF). Het NLQF is een systeem dat, eenvoudig gezegd,  bestaat uit 8 kwalificatieniveaus en één instroomniveau. In het onderstaande schema zie je de kwalificatieniveaus en de opleidingsniveaus die erbij horen.
  • Kwalificatieniveau 1: MBO 1 / VMBO BB
  • Kwalificatieniveau 2: MBO 2 / VMBO KB, GL, TL
  • Kwalificatieniveau 3: MBO 3 
  • Kwalificatieniveau 4: MBO 4 / HAVO
  • Kwalificatieniveau 4(+): VWO 
  • Kwalificatieniveau 5: HBO Associate Degree 
  • Kwalificatieniveau 6: HBO/WO Bachelor
  • Kwalificatieniveau 7: HBO/WO Master - 
  • Kwalificatieniveau 8: Doctor 
Bron: Advies commissie NLQF / EQF

Als je op dit moment op school zit en bezig bent om je studiekeuze of beroepskeuze te bepalen dan kun je bijvoorbeeld de Studiekeuzetest, BeroepentestBeroepskeuzetest MBO of de Beroepskeuzetest HBO – WO doen als je het niveau van je vervolgopleiding al weet.