Temperament
Je temperament is een deel van je karakter en dus van de kern van je persoonlijkheid dat al vroeg een grote invloed heeft op het vormen van je persoonlijkheid. Het temperament en de verschillen in temperament worden in de verschillende psychologische stromingen die er zijn op verschillende manieren uitgelegd. Maar globaal gezien bedoelt men met temperament tegenwoordig enkele basale kenmerken van het individu die in de vroegste kinderjaren zichtbaar zijn. Het gaat om de volgende kenmerken:
-
De mate van felheid of rust in reactie op prikkels
-
De mate van activiteit
-
De mate van extraversie
Deze drie zichtbare elementen van het temperament zijn waarschijnlijk voor een deel erfelijk bepaald.
De temperamentverschillen worden dus in bepaalde stromingen anders ingedeeld. In dit artikel gaan we ze niet allemaal langs. Maar één van de eerste indelingen willen we je niet onthouden.
Temperament in de Griekse Oudheid
Eén van de eerste wetenschappers die het onderdeel temperament van een individu onderscheidde was Hippocrates. Hij was een Griekse arts die leefde van ca. 460 v.Chr. tot 370 v.Chr.). Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de Westerse geneeskunde omdat hij als eerste natuurlijke oorzaken voor ziekten zag in plaats van bovennatuurlijke oorzaken.
De fysieke en psychische toestand en dus ook ziekteverschijnselen werden verklaard uit het bestaande gehalte aan vier verschillende lichaamssappen; bloed, slijm, gele gal en zwarte gal.
In de visie van Hippocrates is gezondheid bij de mens afhankelijk van het evenwicht tussen deze lichaamssappen. Is de verhouding uit evenwicht dan wordt je ziek. Deze onbalans kan ook leiden tot het overheersen van een bepaald temperament of persoonlijkheidstype:
-
het sanguïnische temperament
-
het flegmatische temperament
-
het cholerische temperament
-
het melancholische temperament
Het sanguinische temperament - De sanguinicus
Bij dit temperament overheerst het bloed (Latijn: sanguis). Bij deze mensen overheerst volgens de leer van Hippocrates het element Lucht. Kenmerken van dit temperament:
-
De sanguinicus is vrolijk en opgewekt
-
De sanguinicus in het algemeen snel afgeleid
-
De sanguinicus heeft veel interesses
-
De sanguinicus is oppervlakkig
-
De sanguinicus regelmatig tijd te kort om aan alle impulsen gehoor te geven
Het flegmatische temperament - De flegmaticus
Bij dit temperament overheerst het slijm (Grieks: flegma). Bij deze mensen overheerst het element Water. Kenmerken van dit temperament:
-
De flegmaticus is kalm en rustig
-
De flegmaticus is dromerig
-
De flegmaticus laat niet veel mensen toe in zijn gedachtewereld.
-
De flegmaticus reageert gematigd
-
De flegmaticus hebben veel tijd nodig
Het cholerische temperament - De cholericus
Bij dit temperament overheerst de gele gal (Grieks: cholè). Bij deze mensen overheerst het element Vuur. Kenmerken van dit temperament:
-
De cholericus is druk en opvliegend
-
De cholericus is actief
-
De cholericus neemt de leiding
-
De cholericus is vasthoudend
-
De cholericus is doelgericht,
-
De cholericus is gericht op de toekomst
Het melancholische temperament - De melancholicus
Bij dit temperament overheerst de zwarte gal (Grieks: melas cholè). Bij deze mensen overheerst het element Aarde. Kenmerken van dit temperament:
-
De melancholicus is zwaarmoedig en somber
-
De melancholicus heeft een ernstige en zorgelijke aard
-
De melancholicus houdt graag overzicht
-
De melancholicus heeft een goed geheugen
-
De melancholicus denkt veel na
Deze indeling van het temperament volgens Hippocrates heeft tot het begin van de 20e eeuw een belangrijke invloed gehad in de geneeskunde, ook in de psychiatrie en psychologie.
Een moderne indeling van persoonlijkheidskenmerken waaronder ook de temperamentverschillen zijn te onderscheiden is de: